Sahib Məmmədov: "Qanunsuz sahibkarlığa qarşı mübarizə tədbirləri daha da sərtləşdirilməlidir"

 Qanunsuz sahibkarlıq fəaliyyəti özünü  iki formada büruzə verir. Bunlardan birincisi, ümumiyyətlə, vergi və digər nəzarət orqanlarında qeydiyyata alınmadan fəaliyyət göstərənlərdir ki, onlar həm xidmət və məhsullarını, əldə etdikləri gəlirlərini, həm də işçilərinin sayını gizlədir. Digəri isə sahibkarlıq subyekti kimi vergi orqanlarında qeydiyyatdan keçən, lakin fəaliyyətində ciddi qanun pozuntularına yol verən fiziki və hüquqi şəxslərdir. Belə sahibkarlıq subyektləri işçilərin sayının gizlədilməsindən tutmuş fəaliyyət sahəsinə aid edilməyən iş və xidmətlər göstərilməsinədək çeşidli qanun pozuntularına yol verirlər.

Bəs, qanunsuz sahibkarlıq fəaliyyəti əmək bazarına necə təsir göstərir? Vergi orqanlarında qeydiyyata durmadan sahibkarlıqla məşğul olan şəxslər üçün hansı cəza tədbirləri nəzərdə tutulur? Vətəndaşların Əmək Hüquqlarının Müdafiəsi Liqasının sədri Sahib Məmmədov bildirir ki, qanunsuz sahibkarlıq fəaliyyəti əmək bazarında nizam-intizamın, işçilərin əmək hüquqlarının pozulmasına gətirib çıxaran əsas səbəblərdən biridir. Onun sözlərinə görə, qanunsuz sahibkarlıq və qeyri-rəsmi əmək münasibətləri bir-biri ilə sıx bağlıdır və bu, uzun müddət davam edən problem kimi həmişə aktual olub: «Qanunsuz sahibkarlıq fəaliyyəti tikinti sektorunda, ticarət və xidmət sahələrində, hətta bəzi istehsal sahələrində üstünlük təşkil edir. Bu, vergi öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində, eləcə də əmək bazarında kifayət qədər problem yaradır. Xüsusən bir sıra tikinti şirkətlərinin əmək müqaviləsi olmadan işə cəlb etdikləri fəhlələrin və digər kateqoriyalı işçilərin iş yerində baş verən bədbəxt hadisələrdən sığortalanması imkanları məhdudlaşır. Baş verən bədbəxt hadisə gizlədildiyi üçün işçinin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş sosial hüquqlarının qorunmasını çətinləşdirir».

S.Məmmədovun fikrincə, qanunsuz sahibkarlıq həm də işəgötürənlə işçi arasında baş verən sövdələşmə olduğundan bunun üstünü açmaq, xüsusən istehsalatda çalışan işçilərin sayını müəyyənləşdirmək çətinlik yaradır: «İki şəxs arasında əldə olunan sövdələşmədə bu problemləri ortaya qoymaq, aşkarlamaq üçün imkanlar məhduddur. Ona görə də qanunsuz sahibkarlığa qarşı mübarizə tədbirləri daha da sərtləşdirilməlidir ki, həm vergidən yayınma hallarının qarşısı alınsın, həm də əmək bazarındakı münasibətlər qanunun tələb etdiyi qaydalar çərçivəsində qurulsun».

Mənbə: "Vergilər" qəzeti

MÜHASİBAT UÇOTU 2018 YENİDƏN İŞLƏNİLMİŞ IV NƏŞR SATIŞDA

Mühasiblərin stolüstü kitabı:  - Standartların sadə dildə izahı, 1000-dən çox müqayisəli müxabirləşmə