Vergi ödəyicisinin vergi öhdəliyinə nə vaxt xitam verilə bilər?

Satışı davam edən “Vergi uçotu: A-dan Z-yə” (V nəşr) kitabından seçmə

Vergi Məcəlləsinin 77.1-ci maddəsinə əsasən, vergi ödəyicisinin Vergi Məcəlləsində göstərilən hallarda və qaydada müəyyən edilən vergini (o cümlədən, cari vergi ödəmələrini), hesablanmış faizləri və tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarını ödəmək vəzifəsi onun vergi öhdəliyi hesab olunur.

Vergi öhdəliyinə aşağıdakı hallarda xitam verilmiş hesab olunur:

- Verginin ödənilməsi;

- Verginin ödənilməsi öhdəliyinə xitam verilməsi vergilər haqqında qanunvericiliyə müvafiq olaraq ortaya çıxan hallarda, habelə qanun əsasında vergilər, faizlər və maliyyə sanksiyaları üzrə borclar silindikdə;

- Vergi ödəyicisi vəfat etmiş və ya Azərbaycan Respublikasının mülki qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada ölmüş hesab edildikdə. Vəfat etmiş və ya ölmüş hesab edilmiş şəxsin əmlak vergiləri üzrə borcları vərəsəlik əmlakının dəyəri hədlərində ödənilir;

- Vergi Məcəlləsinə müvafiq olaraq ləğvetmə komissiyası tərəfindən büdcə ilə bütün hesablaşmalar aparıldıqdan sonra vergi ödəyicisi olan hüquqi şəxs ləğv edildikdə;

- Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada müflis olması nəticəsində ləğv edilmiş borclu vergi ödəyicisinin məhkəmənin qərarı ilə ödənilməsindən imtina edilmiş tələblər ləğv edilmiş sayıldıqda.

Vergi öhdəliyinə xitam verilməsinin ikinci halına misal olaraq, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 dekabr 2016-cı il tarixində imzaladığı “Vergi ödəyicilərinin 2017-ci ilin 1 yanvar tarixinə mövcud olan vergi borclarının tənzimlənməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununu misal göstərmək olar.

Vergi ödəyicisi vəfat etdikdə, həmin şəxsin vergi öhdəliyinə xitam verilsə də, onun borcu yalnız bir halda silinir ki, vəfat etmiş vergi ödəyicisinin varisləri olmasın.

Vergi Məcəlləsinin 81-ci maddəsinə əsasən, vəfat etmiş fiziki şəxsin vergi öhdəliklərini onun varisi (varisləri) miras qalan əmlakın dəyəri hüdudlarında və mirasın alındığı tarixdəki payına mütənasib şəkildə ödəyirlər. Vəfat etmiş şəxsin sahibkarlıq fəaliyyəti nəticəsində vergi borcu yarandıqda, vergi öhdəliyi vərəsə tərəfindən vergi orqanlarında uçota alınmaqla yerinə yetirilməlidir.

Vergi Məcəlləsinə müvafiq olaraq ləğvetmə komissiyası tərəfindən büdcə ilə bütün hesablaşmalar aparıldıqdan sonra vergi ödəyicisi olan hüquqi şəxsin ləğv edilməsi halına gəlincə isə, Vergi Məcəlləsinin 38.3.8-ci maddəsinə əsasən, vergi ödəyicisi olan hüquqi şəxsin ləğv edilməsi, yenidən təşkil edilməsi və ya fiziki şəxsin hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə müraciəti olduqda, növbədənkənar səyyar vergi yoxlaması keçirilə bilər.

Hal-hazırda satışı davam edən NƏŞRLƏRİMİZ