Ezamiyyə xərclərinin hesablanmasında əsas iki VACİB MƏQAM

"Vergi uçotu: A-dan Z-yə kitabından seçmə"

 Əvvəlki misalda respublika daxili ezamiyyə normalarının hesablanması hallarına aydınlıq gətirdik. Ancaq ezamiyyə xərcləri ilə bağlı bir hal var ki, o ayrıca izah olunmalıdır.

Misal. Tutaq ki, vergi ödəyicisi qərar verir ki, işçi Bakı şəhərinə ezam olunsun, amma paytaxtda yemək qiymətlərinin yüksək olması səbəbindn işçiyə gündəlik xərc  normada nəzərdə tutulan məbləğdən artıq - 30 manat ödənilsin. Bakı şəhərində gündΩlik ezamiyyə norması 90 manat olduğu üçün, yemək xərci həmin məbləğin 20 faizi - 18 manatdır. Vergi ödəyicisinin qərarına əsasən, gündəlik xərc olaraq 30 manat hesablanacaq. Fərz edək ki, ezamiyyə müddəti 5 gündür, bu zaman işçiyə əlavə ödənilən 60 manat ((30 - 18) x 5 gün) onun gəliri hesab olunacaq və əmək haqqının üzərinə əlavə olunaraq gəlir vergisinə və sosial ayırmaya cəlb olunacaq. Həmin məbləğ heç bir halda gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilə bilməz.

2-ci hala baxaq. Vergi ödəyicisi qərar verir ki, Gəncə şəhərinə ezam olunan işçiyə gündəlik xərc kimi 20 manat ödənilsin, amma bir şərtlə ki, yemək xərcini təsdiq edən sənədlər təqdim olunsun. Nazirlər Kabinetinin qərarına əsasən, Gəncə, Sumqayıt və Naxçıvan şəhərlərinin ezamiyyə norması 70 manat olduğundan, yemək xərci olaraq 14 manat (70 manat x 20 faiz) nəzərdə tutulub. Vergi ödəyicisi bir günü 20 manatdan olmaqla, 3 günlük (60 manat) sənəd təqdim edir. Bu zaman ezamiyyə normasından artıq olan 18 manat ((20-14) manat x 3 gün) işçinin gəliri hesab olunmur. Çünki işçi bu xərclə bağlı təsdiqedici sənədləri təqdim edib. O səbəbdən də, 18 manat gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilməsə də, mənfəət hesabına ödənilir.

  Ezamiyyə qaydalarının geniş izah olunduğu "Gəlirdən çıxılan xərclər","Nağdsız hesablaşmalar", "Elektron qaimə-faktura", "Pərakəndə və topdansatış, istehsal və ictimai iaşə müəssisələrində vergi uçotu",  "Əlavə dəyər vergisi" ,"Gəlirdən çıxılan və çıxılmayan xərclər" və s. bölmələrin də olduğu