Xidmət müqaviləsi ilə çalışanların sadələşdirilmiş yoxsa gəlir(mənfəət) vergisi olması ilə bağlı 3 əsas sualın cavabı

Məlumat verdiyimiz kimi, 01 yanvar 2019-cu il tarixindən vergi ödəyicilərinə xidmət göstərən, illik dövriyyəsi 200 min manatdan aşağı olan fiziki və hüquqi şəxslər artıq sadələşdirilmiş vergi ödəyici ola bilməyəcəklər, müvafiq olaraq  gəlir və mənfəət vergisi ödəyicisi kimi fəaliyyət göstərəcəklər. Vergi Məcəlləsinə edilən dəyişikliyə əsasən, mikro sahibkarlıq subyekti olan belə fərdi sahibkar və  hüquqi şəxslərin sahibkarlıq fəaliyyətindən gəlirlərinə 75 faiz güzəşt tətbiq olunacaq. Hal-hazırda xidmət sahəsində fəaliyyət göstərən şəxslərin hansı halda sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olmağı ilə bağlı sualları yaranıb. Cavablandırılmasına ehtiyac duyulan məsələləri 3 cür qruplaşdırmaq olar:

1)  Xidmət sferasında çalışan sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olan fiziki şəxsin əsas fəaliyyəti əhaliyə xidmətdir. Rüb ərzində az sayda VÖEN-li fiziki vəya  hüquqi şəxsə xidmət edir. Bu zaman xidmət sferasında çalışan vergi ödəyicisi 01 yanvar 2019-cu ildən sadələşdirilmiş yoxsa gəlir vergisi ödəyicisi olacaq?

2) Xidmət etdiyimiz şəxslər sahibkar yox dövlət təşkilatı olarsa, 01 yanvar 2019-cu ildən vergi ödəyicisi sadələşdirilmiş yoxsa gəlir vergisi ödəyicisi olacaq?

3) Xidmət göstərdiyi hüquqi şəxs vergi ödəyicisi olaraq Azərbaycanda yox xaricdə qeydiyyata alınıbsa, 01 yanvar 2019-cu ildən vergi ödəyicisi sadələşdirilmiş yoxsa gəlir vergisi ödəyicisi olacaq?

İlk sualı Vergilər Nazirliyinin rəsmiləri cavablanıdırıb və haqda saytimizda geniş məlumat verilib. Qısa olaraq bildirmək istəyirik ki,  fiziki vəya hüquqi şəxs olan vergi ödəyicisi hətta bir dəfə başqa bir vergi ödəyicisinə xidmət göstərirsə, bu hal onun sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olması hüququnu məhdudlaşdırır və həmin ödəyicinin fiziki vəya hüquqi şəxs statusuna əsasən gəlir vəya mənfəət vergisi olmasının zəruri edir

İkinci və üçüncü sualı cavablandırmaq üçün Vergi Məcəlləsinə əlavə edilən maddəni nəzərdən keçirək:

218.5.10. vergi ödəyicisi kimi vergi orqanında uçotda olmayan şəxslərə (əhaliyə) göstərilən xidmətlərdən başqa, xidmətlərin göstərilməsini həyata keçirən şəxslər (bu Məcəllənin 218.4.1-ci və 220.10-cu maddələrində nəzərdə tutulan şəxslər tərəfindən xidmətlərin göstərilməsi istisna olmaqla);

Maddədən göründüyü kimi, maddədə konkret qeyd edlib ki, vergi ödəyicisi kimi vergi orqanında uçotda olmayan şəxslərə (əhaliyə) göstərilən xidmətlərdən başqa xidmətlərin göstərilməsini həyata keçirən şəxslər sadələşdirilmiş vergi ödəyici ola bilməzlər. Xidmət müqaviləsi ilə müqavilə bağlayan şəxsi fərdi sahibkar və ya mülkiyyəti (dövlət, özəl, publik və s.) və qeydiyyatından (yerli, xarici və s.) asılı olmayaraq hüquq şəxs olarsa həmin vergi ödəyicisi sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi ola bilməz.  Bu kateqoriyaya uyğun gələn fiziki vəya hüquqi şəxs  müvafiq olaraq gəlir və ya mənfəət vergisi olmalıdır.

Vergi Qanunvericiliyi və Şərhlər Toplusu 2019 kitabı