Mövzunu “vergiler.az”a maliyyə və vergi eksperti Rəşad Məmmədov şərh edir.

Vergi Məcəlləsinin 159.2-ci maddəsinə əsasən, bu fəslin müddəalarına uyğun olaraq vergidən azad edilən malların göndərilməsindən, işlərin görülməsindən və xidmətlərin göstərilməsindən başqa, müstəqil sahibkarlıq fəaliyyəti və ya hüquqi şəxs yaratmadan birgə sahibkarlıq fəaliyyəti çərçivəsində malların göndərilməsi, işlərin görülməsi və xidmətlərin göstərilməsi, onlar bu Məcəllənin 167-ci və ya 168-ci maddələrinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının ərazisində həyata keçirilirsə, vergi tutulan əməliyyatlar sayılır. Bu Məcəllənin 168-ci maddəsinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənarda xidmətlər göstərilməsi və ya işlər görülməsi vergi tutulan əməliyyatlara daxil edilmir.

Misal. Türkiyə rezidenti olan "A" şirkəti Azərbaycan rezidenti "B" şirkətinin işçilərinə “Skype” vasitəsilə onlayn qaydada təlim keçir. Bu xidmət üçün əldə edilən vəsaitlərə görə "A" şirkətinin ƏDV öhdəliyi yaranırmı?

Qeyd edək ki, Vergi Məcəlləsinin 168.1.3-cü maddəsinə əsasən, təhsil sahəsində xidmətlərin göstərilməsi zamanı xidmətlərin faktiki göstərildiyi yer ƏDV-nin vergi tutulan əməliyyatın aparıldığı yer hesab olunur. Amma burada bir məqam var ki, "A" şirkətinin göstərdiyi xidmət təhsillə bağlı xidmət deyil, təlim xidmətidir. Çünki "Təhsil haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 1.0.43-cü maddəsinə əsasən, təhsil - sistemləşdirilmiş bilik, bacarıq və vərdişlərin mənimsənilməsi prosesi və onun nəticəsidir. Ona görə də təlim təhsil yox, məsləhət xidməti kimi Vergi Məcəlləsinin 168.1.5-ci maddəsinə əsasən, xidmətin alıcısının yerləşdiyi dövlətdə, yəni Azərbaycanda ƏDV-yə cəlb olunmalıdır. Bu məqam Məcəllənin 159.2-ci maddəsində əksini tapıb.
Həmçinin, Azərbaycan Respublikası ərazisində olan rezident şirkətin əməkdaşlarına müasir texnologiyalar vasitəsilə təlimlərin keçilməsi Vergi Məcəlləsinin 13.2.16.18-ci maddəsinə əsasən, qeyri-rezidentin Azərbaycan Respublikasındakı fəaliyyəti ilə bağlı əldə olunan gəliri kimi müəyyən edilir və Vergi Məcəlləsinin 125.1.5-ci maddəsinə əsasən, 10% dərəcə ilə ödəmə mənbəyində vergiyə cəlb olunur.